فرش کاشی‌زاده
افشان، طرحی متفاوت در فرش دستبافت
طرح افشان و هر آنچه باید در مورد آن بدانید
واژه‌ی افشان به معنی طرح «پراکنده» است. طرح افشان طرحی است که برگ‌ها، گل‌ها، ساقه‌ها، پرندگان و حیوانات و … سراسر متن فرش را پوشانده‌اند و به‌نظر می‌رسد که عناصر تزیینی در متن فرش پراکنده شده‌اند.
ویژگی‌های طرح افشان
- همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، یکی از ویژگی‌های بارز فرش افشان، پیوستگی و انسجام طرح و نقشه این فرش است. این پیوستگی به‌گونه‌ای است که بیننده گمان می‌کند، طراح آن، قلم خود را از ابتدا تا انتها، از روی کاغذ و بوم نقشه برنداشته است و تا اتمام طرح، به کشیدن قلم روی بوم ادامه داده است.
- ویژگی دیگر طرح افشان که متفاوت بودن این طرح با طرح های پیش از خود را نشان می‌دهد، عدم قرینگی بین طرح و نقشه گل ها برگ هاست. همان‌طور که می‌دانید، ویژگی بارز هنر فرش و معماری کلاسیک ایرانی قرینگی است. به‌گونه‌ای که حتی در بسیاری از طرح و نقشه‌های جدید فرش ماشینی و دستباف هم، همچنان این قرینه بودن به چشم می خورد.
قرینه بودن در فرش‌ها به‌صورتی است که نصف فرش با نصف دیگر از بالا و پایین و همچنین از چپ و راست در تقارن است. اما این قرینه بودن در طرح افشان وجود ندارد.
- سومین و مهمترین ویژگی طرح افشان این است که به‌دلیل نداشتن لچک و ترنج، این طرح نقش مهمی در بزرگ نشان دادن فضا و محیط خانه، اتاق و یا حتی محل کار شما دارد. بنابراین برای استفاده در فضاهای کوچک نظیر منازل آپارتمانی بسیار مناسب است.
برای دیدن انواع طرح فرش دستبافت به این مقاله مراجعه کنید.
تاریخچه
طرح افشان یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین طرح‌های قالی به‌حساب می‌آید که طرفداران زیادی در میان خریداران فرش دستبافت دارد. در اکثر موارد، این طرح با طرح اسلیمی و ختایی ترکیب شده است، به‌طوری که می‌توان گفت طرح اصلی آن از ترکیب این دو طرح به‌دست آمده است.
اسلیمی نوعی نقوش تزیینی به شکل شاخ و برگ گیاهان، گل پیچک یا خطوط صاف و منظم است و ختایی نقشی است که در آن ساقه‌هایی به شکل ریسمان وجود دارد و غنچه‌ها، گل‌ها و برگ‌ها روی آن قرار می‌گیرند.
در گذشته مشهورترین طرحی که برای فرش ایرانی استفاده می‌شد، طرح ترنج بود. این طرح دارای یک ترنج بزرگ بود که در مرکز فرش قرار می‌گرفت و اطراف آن نیز گل‌های ریزی قرار داشت. هنوز هم این طرح مورد استقبال بسیاری از خانواده‌ها است.
پس از مدتی طراحان نقشه فرش دستباف ایرانی تصمیم به حذف ترنج از وسط فرش گرفتند و طرح و نقش افشان به‌وجود آمد. این فرش دارای گل‌هایی به‌صورت پراکنده بود و دیگر از ترنج مرکزی استفاده نمی‌شد.
برای دیدن انواع فرش دستبافت از نظر اندازه به این مقاله مراجعه نمایید.
انواع طرح افشان
در طرح افشان نیز مانند هر طرح اصیل دیگری، گذشت زمان، سلایق مختلف مشتریان و خلاقیت طراحان باعث ایجاد طرح‌های فرعی و متنوعی شده است. این طرح‌ها که از طرح‌های اصیل دیگر مشتق شده اند، زیبایی خیره کننده‌ای به فرش افشان بخشیده اند.
از جمله نقش‌های معروف در این طرح می‌توان به دسته گلی، افشان اسلیمی، شاخه پیچ، ختائی، بندی، شکسته، گل‌اناری، افشان شاه‌عباسی، گلفرنگ و میناخانی اشاره کرد.
در ادامه به معرفی برخی از این طرح‌ها می‌پردازیم.
افشان شاه‌عباسی
علت نام‌گذاری این طرح، وجود گل معروف شاه‌عباسی یا همان نیلوفر آبی در این طرح است. گل شاه عباسی کاربرد و محبوبیت زیادی در طراحی و معماری ایران داشته است.
برای اطلاعات بیشتر درمورد این طرح به این مقاله مراجعه نمایید.
افشان شاه‌عباسی
افشان اسلیمی
اسلیمی گونه‌ای از نقش و نگار است که در آن بیشتر نقش گیاهان و جانوران به کار رفته است. این طرح درواقع نشانگر ذهنیِ درخت زندگی است و ویژگی اصلی آن خط‌های پیچیده و منحنی‌ها و قوس‌های دورانی مختلف است که در تزئینات و کتیبه‌ها و بعضی دیگر از کارهای نقاشی ترسیم می‌کنند. طرح اصلی این نقش نیز بدون لچک و ترنج کشیده می‌شود اما می‌توان از ترکیب آن با سایر طرح‌ها نظیر افشان، نقوش فوق العاده‌ای به‌وجود آورد.
برای اطلاعات بیشتر درمورد طرح اسلیمی، پیشنهاد می‌کنیم حتما این مقاله را مطالعه بفرمایید.
افشان اسلیمی
افشان ختایی
ختایی نقشی است که در آن ساقه‌هایی به شکل ریسمان وجود دارد و غنچه‌ها، گل‌ها و برگ‌ها روی آن قرار می گیرند. بخش‌هایی از این ساقه ضخیم تر و قسمت‌هایی از آن نازک تر است. ترکیب این نقش با گل‌های افشان، طرح افشان ختایی را به‌وجود می‌آورند.
افشان حیوانات
در این طرح همان‌طور که از نام آن نیز مشخص است، طرح حیوانات و جانوران درمیان نقوش افشان به چشم می‌خورد. در افشان حیوان‌دار، حیوانات موضوع اصلی طرح هستند که درمیان نقوش افشان قرار دارند.
رنگ‌بندی
طرح و نقش فرش افشان محدود به رنگ خاصی نیست و در آن از تمامی رنگ‌ها می‌توان استفاده نمود. اما در زمینه بوم آن عموما رنگ‌های روشن و البته ملایم به‌کار می‌رود. این انتخاب رنگ به این دلیل است که در این طرح معمولا نقش گیاهان مختلف کشیده می‌شود و مانند هر طرح دیگری، تناسب رنگ باید در آن رعایت شود.
برای دیدن انواع فرش دستبافت از نظر شیوه بافت به این مقاله مراجعه نمایید.
ارائه نظرات
در این مقاله تلاش کردیم تا هرآنچه را که مشتریان نیاز دارند در هنگام خرید فرش دستبافت افشان بدانند، به‌طور کامل بیان کنیم. شما می‌توانید با ارائه نظرات خود در بهبود مقالات سایت کاشی‌زاده موثر باشید.
یک پیشنهاد برای شما!
برای سفارش بافت و یا خرید فرش دستبافت و اصیل می‌توانید با ما تماس بگیرید. ما برای سلایق تک‌تک شما مشتریان عزیز، یک پیشنهاد منحصر به‌فرد و مجزا ارائه خواهیم داد.
بدون دیدگاه